شستن فرش؛ نکات کلیدی شستن فرش در خانه بدون آسیب

با گذر زمان و استفاده روزمره، آلودگی‌ها، گردوغبار و لکه‌ها روی سطح فرش تجمع پیدا می‌کنند و شستن فرش ممکن است کمی سخت شود. بسیاری از افراد به جای سپردن فرش به قالیشویی، به دنبال روش‌هایی برای شستن فرش در خانه هستند تا هم هزینه‌ها کاهش پیدا کند و هم کنترل بیشتری بر کیفیت شستشو داشته باشند. در این مقاله، به طور جامع به معرفی بهترین روش‌ها، محلول‌های خانگی، نکات مربوط به شستن فرش دستباف و ماشینی، اشتباهات رایج و همچنین مقایسه شستشو در منزل و قالیشویی خواهیم پرداخت.
تمیز کردن فرش باید پیش از شستن فرش اتفاق بیفتد و اصول و قواعد خاص خودش را دارد. برای نگهداری فرش ماشینی به صورت طولانی مدت، لازم است تا در نظافت و پاکیزگی آن کوشا باشید.

فرش‌ها باید هر چند وقت یک‌بار شسته شوند؟

زمان مناسب برای شستن فرش به میزان استفاده، مکان قرارگیری و نوع فرش بستگی دارد. به طور معمول، شستشوی فرش هر 12 تا 18 ماه یک‌بار توصیه می‌شود. با این حال، اگر فرش در محل پر رفت‌وآمد قرار دارد یا لکه‌های خاصی مثل چای، قهوه یا روغن روی آن ایجاد شده، فرش باید هرچه زودتر شستشو شود. در خانه‌هایی که حیوانات خانگی یا کودکان خردسال حضور دارند، بازه شستشو باید کوتاه‌تر باشد. توجه به این نکته که نحوه شستن فرش در خانه صحیح انجام شود، باعث افزایش عمر فرش و حفظ رنگ و بافت آن خواهد شد.

مراحل شستن فرش در خانه

شستشوی فرش در خانه مراحل خاصی دارد که رعایت ترتیب و نحوه صحیح انجام دادن آن بسیار مهم است و می‌توانید فرش خود را سالم نگه دارید. از محله زدودن گردوغبار گرفته تا خشک کردن فرش در خانه، تمام مراحل نقش پررنگی در سلامت فرش دارند که در ادامه به تمام مراحل اشاره می‌کنیم، مراحل شستن فرش در خانه عبارت‌اند از:

• آماده سازی فرش: ابتدا با استفاده از جاروبرقی، تمام گردوغبار، آلودگی‌ها و آشغال‌های سطح فرش را بگیرید. پس از آن باید بهترین مکان را برای شستشوی فرش انتخاب کنید؛ محیط باید ضمن فضای مناسب از سطحی صاف برخوردار باشد تا سطح زیرین فرش آسیب نبیند. حتما و حتما پیش از شستشو ثبات رنگ فرش را تست کنید تا دچار مشکل نشوید.
• شستشوی فرش: ابتدا فرش را آب ولرم خیس کنید. برای شستن فرش در خانه باید شوینده مناسب (با توجه به شانه، تراکم و جنس فرش) تهیه کنید تا فرش آسیب نبیند. شوینده را روی سطح فرش پخش کنید و با استفاده از برس نرم یا فرچه، با احتیاط کامل فرش را برس بکشید تا لکه‌ها از بین بروند. در آخر فرش را آبکشی کنید تا تمام مواد شوینده، کثیفی‌ها و چرک آب‌ها از بافت فرش خارج شوند.
• آبگیری و خشک کردن: حتما برای آبگیری فرش از وسایلی مانند پارو یا تی استفاده کنید تا تمام آب موجود در فرش را خارج کند. فرش را می‌توانید در محیطی که به دور از نور مستقیم خورشید است پهن کنید تا کامل خشک شود.
• نکات تکمیلی: اگر فرش شما دارای لکه‌های سخت است می‌توانید از روش های خانگی که در ادامه گفته میشود استفاده کنید تا لکه‌ها را از بین ببرید و بعد از آن فرش را بشویید. اگر پس از شستشو فرش زرد شد می‌توانید از روش خانگی محلول سرکه و آب استفاده کنید که در ادامه به صورت جامع توضیح می‌دهیم.

شستن فرش در خانه با شامپو فرش

یکی از پرکاربردترین روش‌ها استفاده از شامپو فرش است. شامپو فرش‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که ضمن پاک‌سازی عمیق، به الیاف آسیبی نمی‌رسانند. برای استفاده، ابتدا گردوغبار سطحی فرش را با جاروبرقی بگیرید، سپس شامپو فرش با مقدار مشخصی آب ترکیب کنید و مشغول شستن فرش شوید. پس از خشک شدن، با یک دستمال تمیز یا برس نرم باقی‌مانده کف را جمع آوری کنید. این روش بهترین روش شستن ماشینی در خانه به‌ویژه در آپارتمان‌ها که امکان آبکشی کامل وجود ندارد، بسیار مناسب است.

شستن فرش به روش ساده و سنتی

روش سنتی شستن فرش معمولاً شامل شستشو با آب فراوان و شوینده‌های ملایم مانند صابون‌های مخصوص قالی است. در این روش ابتدا فرش کاملاً خیس شده و سپس با استفاده از برس نرم و صابون شسته می‌شود. در پایان نیز آبکشی کامل صورت می‌گیرد تا هیچ اثری از مواد شوینده باقی نماند. این شیوه بیشتر در خانه‌های حیاط‌دار کاربرد دارد و از گذشته به عنوان بهترین روش شستن فرش ماشینی در منزل شناخته می‌شد.

محلول‌های خانگی برای شستن فرش

در کنار شامپو فرش، محلول‌های خانگی نیز گزینه‌های کاربردی و اقتصادی برای شستن فرش در خانه هستند. این محلول‌ها معمولاً از موادی تشکیل شده‌اند که در هر آشپزخانه‌ای پیدا می‌شود. در ادامه به آموزش شستن فرش در خانه با محلول‌های خاگی اشاره می‌کنیم.

مخلوط سرکه و آب

ترکیب سرکه سفید با آب یکی از بهترین روش‌ها برای از بین بردن بوی نامطبوع و لکه‌های سطحی است. این محلول باعث درخشش بیشتر فرش نیز می‌شود.

• یک پیمانه سرکه سفید را با سه پیمانه آب ولرم در اسپری مخلوط کنید.
• محلول را روی لکه یا ناحیه کدر اسپری کنید تا نم‌دار شود، توجه کنید که نباید کامل خیس کنید.
• 5-7 دقیقه مکث کنید تا الیاف نرم شوند که بتوانید بو و لکه را از بین ببرید.
• با دستمال میکروفایبر تمیز، به آرامی فرش را مالش دهید تا لکه از بین برود.
• در صورت نیاز، یک‌بار با آب تمیز اسپری و دوباره خشک کنید.
• با پنکه یا جریان هوا آزاد فرش را خشک کنید و در آخر با استفاده از برس نرم پرز فرش را شانه کنید تا زیبایی خود را از دست ندهد.

احتیاط: روی فرش‌های پشمی یا دستباف محلول را رقیق‌تر کنید.

جوش شیرین و نمک

این ترکیب برای از بین بردن لکه‌های چربی و بوهای کهنه بسیار موثر است. کافی است جوش شیرین و نمک را روی لکه پاشیده و پس از مدتی جاروبرقی بکشید.

• جوش‌شیرین و نمک را به نسبت 1:1 مخلوط کنید.
• مخلوط پودری را روی لکه‌های بو‌دار یا چرب بپاشید.
• 20-30 دقیقه فرصت دهید بو را جذب کند؛ برای چربی کهنه تا 1 ساعت.
• با جاروبرقی قوی پودر را کامل جمع کنید.
• در صورت باقی‌ماندن هاله‌ای از لکه، با پارچه مرطوب یک‌بار خیلی نرم فرش را مالش دهید و خشک نمایید.

احتیاط: روی فرش‌های بسیار تیره، ابتدا تست کنید تا هاله پودری باقی نماند.

جوش شیرین و صابون

مخلوط کردن کمی جوش شیرین با صابون مایع، محلولی قوی برای شستشوی فرش در منزل به وجود می‌آورد. این ترکیب علاوه بر پاکیزگی، از تغییر رنگ فرش جلوگیری می‌کند.

• در کاسه‌ای، 1 قاشق غذاخوری جوش‌شیرین را در 250 میلی‌لیتر آب ولرم حل کنید.
• ½ قاشق چای‌خوری صابون مایع ملایم (غیرآنزیمی) اضافه و مخلوط کنید.
• یک لایه نازک محلول را با اسفنج روی فرش بریزید.
• 3-5 دقیقه مکث، سپس با پارچه نم‌دار تمیز کف را جمع کنید.
• با استفاده از یک دستمال خشک و با فشار ملایم، رطوبت را بگیرید.
• اجازه دهید کامل خشک شود و پرز را در جهت خواب شانه کنید.

احتیاط: کف زیاد نسازید؛ باقی‌ماندن کف باعث جذب گرد‌وغبار می‌شود.

سرکه سفید

استفاده از سرکه سفید به تنهایی نیز یکی از روش‌های موثر برای لکه بری است. این محلول برای انواع شستن فرش در اتاق کاربرد دارد.

• برای لکه‌های معدنی و بوی نامطبوع، سرکه را 1:1 با آب رقیق کنید.
• با پارچه آغشته، نقطه‌ای روی لکه بزنید؛ مالش ندهید.
• 3 دقیقه صبر کنید، سپس با پارچه مرطوب شده با آب خالی، محل را پاک‌سازی کنید.
• با دستمال خشک، رطوبت را بگیرید و فرش را در جریان هوا قرار دهید.

احتیاط: روی رنگ‌های حساس یا الیاف طبیعی، رقیق‌تر (1:3) و حتماً تست کنید.

سرکه و جوش شیرین

ترکیب این دو ماده یک واکنش طبیعی ایجاد می‌کند که توانایی بالایی در رفع لکه‌های قدیمی دارد.

• ابتدا لایه نازکی از جوش‌شیرین را روی لکه بپاشید.
• محلول سرکه رقیق (1:2 با آب) را اسپری کنید تا لکه و کثیفی تحت تاثیر قرار بگیرند.
• 5 دقیقه صبر کنید تا آلودگی‌های روی فرش سختی خود را از دست بدهند.
• با پارچه نم‌دار کف را جمع کنید و سپس با دستمال خشک، رطوبت را خشک کنید.
• در پایان، اجازه دهید کاملاً خشک شود.

احتیاط: برای فرش‌های دستباف گران‌قیمت، این واکنش را بسیار محدود و موضعی انجام دهید.

مایع ظرفشویی

یکی از ساده‌ترین روش‌ها، استفاده از مایع ظرفشویی رقیق‌شده با آب است. این محلول برای تمیز کردن لکه‌های جدید و سبک بسیار مناسب است.

• 2-3 قطره مایع ظرفشویی ملایم را در 250 میلی‌لیتر آب ولرم حل کنید.
• با اسفنج، محلول را فقط روی لکه‌های تازه بزنید.
• 2 دقیقه مکث کنید، سپس با پارچه مرطوب شده با آب، مواد شوینده را کاملاً پاک کنید.
• با دستمال خشک، رطوبت را بگیرید و سریع خشک کنید.

احتیاط: از مایع‌های آنزیمی یا حاوی سفیدکننده خودداری کنید؛ ممکن است رنگ فرش را کدر کند.

نکات تکمیلی برای شستن فرش با محلول خانگی

هنگام استفاده از محلول‌های خانگی برای شستن فرش باید دقت ویژه‌ای داشت تا آسیبی به بافت و رنگ آن وارد نشود. همیشه مقدار محلول را محدود استفاده کنید تا از ماندگاری رطوبت و ایجاد بوی نامطبوع جلوگیری شود. در صورتی که پس از شستشو بوی سرکه باقی ماند، می‌توانید پس از خشک‌شدن کامل فرش، کمی جوش‌شیرین روی سطح آن بپاشید و بعد از چند دقیقه با جاروبرقی جمع کنید. همچنین برای فرش‌های حساس مانند فرش‌های پشمی، ابریشمی یا دستباف ارزشمند، محلول‌ها باید رقیق‌تر تهیه شوند و تنها در بخش‌های کوچک و با تست قبلی روی قسمت نامحسوس فرش استفاده شوند.

روش شستن فرش سفید در خانه

فرش سفید به دلیل جذابیت و شفافیت رنگی، جزو انتخاب‌های محبوب دکوراسیون است، اما شستن آن حساسیت‌های خاص خود را دارد. کوچک‌ترین اشتباه در شستشو می‌تواند باعث زرد شدن یا از بین رفتن درخشندگی آن شود. در ادامه، چند نکته اصلی را مرور می‌کنیم؛ اما اگر می‌خواهید با تمامی مراحل به‌صورت کامل آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله جامع روش شستن فرش سفید در خانه را مطالعه کنید.

• استفاده از شوینده‌های ملایم و بدون رنگ برای جلوگیری از تغییر رنگ پرزها
• تست مواد شوینده روی بخش کوچک و مخفی فرش پیش از شستشوی کامل
• شستشو با آب ولرم به جای آب داغ برای پیشگیری از زردی
• خشک کردن سریع در فضای باز و سایه برای جلوگیری از کپک‌زدگی
• پرهیز از فشار بیش از حد برس یا جارو روی سطح فرش

اگر به دنبال یادگیری بهترین و مطمئن‌ترین روش‌ها برای تمیز کردن فرش سفید هستید، همین حالا به مقاله اختصاصی روش شستن فرش سفید در خانه مراجعه کنید و با نکات کامل‌تر آشنا شوید.

شستن فرش در آپارتمان

بسیاری از افراد ساکن آپارتمان به دلیل محدودیت فضا، امکان شستشو به روش سنتی را ندارند. در این شرایط، شستن فرش در خانه با آب و شامپو فرش بهترین گزینه است. همچنین، دستگاه‌های بخارشوی خانگی می‌توانند جایگزین مناسبی باشند که بدون نیاز به شستشوی کامل، فرش را تمیز و ضدعفونی می‌کنند. در ادامه به نکات مهم در شستشوی فرش در آپارتمان اشاره می‌کنیم:

• بررسی قوانین ساختمان
• استفاده از روش های مناسب
• جلوگیری از آسیب به مشاعات
• استفاده از مواد شوینده مناسب
• خشک کردن مناسب
• تهویه مناسب

شستن فرش دستباف در منزل

فرش دستباف به دلیل ظرافت و ارزش بالای خود، نیازمند دقت بیشتری در شستشو است. استفاده از مواد شوینده قوی برای شستن فرش دستباف در خانه توصیه نمی‌شود. بهترین راهکار استفاده از آب سرد و صابون ملایم است. پیش از شستشو، بهتر است لکه‌ها به صورت موضعی با محلول‌های طبیعی مانند سرکه رقیق پاک شوند. پرسش متداول کاربران چگونگی شستن فرش در خانه است؛ پاسخ آن است که همیشه باید از مواد طبیعی و روش‌های ملایم استفاده شود تا رنگ و بافت آسیب نبیند.

شستن قالی در خانه

شستن قالی در منزل به دلیل حساسیت بافت و ارزش بالای آن، نیازمند دقت و رعایت اصول تخصصی است. برخلاف فرش ماشینی، قالی معمولاً از پشم یا ابریشم بافته می‌شود و همین امر فرایند شستشو را دشوارتر می‌کند. در اینجا توجه به فرق فرش و قالی اهمیت دارد، زیرا روش نگهداری و شستن این دو محصول کاملاً مشابه نیست. رعایت مراحل استاندارد باعث می‌شود قالی شما دچار آسیب، تغییر رنگ یا کاهش کیفیت نشود.

مراحل شستن قالی در خانه:

• انتخاب مکان مناسب: شستن قالی باید در محیطی باز، تمیز و دارای شیب انجام شود تا آب به راحتی خارج شود.
• از بین بردن گردوغبار: پیش از خیس کردن، با تکاندن یا جارو کردن، گردوخاک و ذرات اضافی را از سطح قالی پاک کنید.
• آب‌پاشی اولیه: قالی را با آب سرد یا ولرم خیس کنید تا آماده جذب شوینده شود.
• استفاده از شوینده ملایم: شامپو فرش یا مواد شوینده مخصوص قالی انتخاب کنید و از استفاده مواد اسیدی یا سفید کننده پرهیز کنید.
• برس کشیدن در جهت خاب قالی: با برس نرم و حرکات منظم در جهت خواب الیاف، سطح قالی را تمیز کنید.
• آبکشی کامل: چندین بار با آب تمیز، شوینده‌ها را از بین ببرید تا هیچ ماده‌ای روی بافت باقی نماند.
• خارج کردن آب اضافی: با پارو یا دست، آب جمع شده را از سطح قالی خارج کنید.
• خشک کردن صحیح: قالی را در سایه و جریان هوای آزاد خشک کنید و از پهن کردن در مقابل نور مستقیم خورشید خودداری نمایید.

رعایت این مراحل باعث می‌شود قالی شما کیفیت و زیبایی خود را برای سال‌های طولانی حفظ کند و بافت آن دچار آسیب نشود.

شستشوی فرش با الیاف مختلف

الیاف فرش‌ها متفاوت‌اند و همین امر باعث می‌شود روش شستشو نیز متغیر باشد:

• الیاف پشمی: به شوینده‌های ملایم و آب سرد نیاز دارند.
• الیاف اکریلیک: مقاومت بالایی دارند و با شامپو فرش به راحتی تمیز می‌شوند.
• الیاف پلی‌استر: سریع خشک می‌شوند و برای شستشوی خانگی مناسب‌اند.
• الیاف پلاستیکی: بهتر است با محلول‌های سبک و کم‌آب تمیز شوند.

شناخت جنس فرش قبل از شستشو از آسیب‌های احتمالی جلوگیری می‌کند و پاسخ دقیقی به این پرسش می‌دهد که فرش را چگونه بشوییم.

چرا فرش در آخر زرد می‌شود؟

زرد شدن فرش پس از شستشو یکی از مشکلات رایج است. علت اصلی این موضوع، باقی ماندن مواد شوینده یا خشک نشدن کامل فرش است. همچنین استفاده از آب داغ یا شوینده‌های نامناسب می‌تواند رنگ فرش را تغییر دهد. شناخت علت زرد شدن فرش بعد از شستن کمک می‌کند تا با آبکشی صحیح و خشک کردن مناسب، از بروز این مشکل جلوگیری شود.

تاثیر ضخامت فرش در نحوه شستشو

ضخامت فرش نقش مهمی در انتخاب روش شستشو دارد. فرش‌های ضخیم‌تر آب بیشتری جذب کرده و دیرتر خشک می‌شوند. به همین دلیل باید دقت شود که در هنگام شستشو فشار بیش از حد وارد نشود. در این زمینه، توجه به ضخامت فرش ماشینی اهمیت زیادی دارد زیرا هر چه ضخامت بیشتر باشد، زمان خشک شدن طولانی‌تر خواهد بود. ضخامت فرش یکی از معیارهای مهم در خرید فرش است و اگر قصد خرید فرش کاشان را دارید حتما راهنمای خرید فرش ماشینی کاشان را مطالعه کنید.

بدترین اشتباهات شستن فرش در خانه

در فرایند شستشو، برخی اشتباهات رایج می‌توانند به بافت و رنگ فرش آسیب برسانند:

• استفاده از شوینده‌های قوی و نامناسب
• شستشو با آب داغ
• خشک نکردن کامل فرش
• شستشوی بیش از حد
• برس زدن با فشار زیاد

این موارد می‌توانند باعث تغییر رنگ، پوسیدگی یا حتی سفت شدن فرش بعد از شستن شوند. با مطالعه علت سفت شدن فرش بعد از شستن واضح‌تر به جواب خود می‌رسید.

شستن فرش در خانه یا قالیشویی؟

یکی از پرسش‌های اساسی این است که آیا شست و شوی فرش در منزل بهتر است یا سپردن به قالیشویی. اگرچه شستن در خانه اقتصادی‌تر است و کنترل بیشتری روی فرایند وجود دارد، اما قالیشویی‌ها با استفاده از دستگاه‌های صنعتی و شوینده‌های تخصصی، کیفیت شستشوی بالاتری ارائه می‌دهند. در صورتی که فرش آسیب‌پذیر یا بسیار کثیف باشد، قالیشویی انتخاب مطمئن‌تری است. در غیر این صورت، برای فرش‌های معمولی، روش های شستن فرش در خانه می‌تواند کافی باشد.

جمع بندی مطالب

طرز شستن فرش در خانه یک فرایند ضروری برای حفظ سلامت محیط و افزایش طول عمر فرش است. انتخاب روش مناسب بسته به نوع فرش، میزان آلودگی و شرایط محیطی اهمیت دارد. از شامپو فرش تا محلول‌های خانگی و دستگاه‌های بخارشوی، روش‌های متنوعی برای شستن فرش ماشینی در منزل وجود دارد. در این مسیر باید از اشتباهات رایج مانند استفاده از شوینده‌های قوی یا خشک کردن ناقص پرهیز کرد. در نهایت، آشنایی با اصول درست شستشو به شما کمک می‌کند تا همیشه فرشی تمیز، سالم و با دوام داشته باشید. برای انتخاب بهتر، مطالعه راهنمای خرید فرش نیز می‌تواند مفید باشد.

فرش فردین با نزدیک به 20 سال سابقه تولید از جمله کارخانه فرش کاشان است که در تولید بهترین کیفیت را ارائه می‌دهد.

سوالات متداول

هر چند وقت یک بار باید فرش را بشوییم؟

شستشوی فرش به میزان تردد روزانه، حضور کودکان و سالمندان و حیوانات خانگی بستگی دارد؛ اگر خانه شما پرتردد است هر 6 تا 12 ماه یکبار و اگر تردد آنچنانی ندارد هر 12 تا 18 ماه یکبار.

بهترین زمان سال برای شستن فرش چه موقعی است؟

بهترین زمان شستن فرش، اواخر بهار و اوایل تابستان است که هوا مناسب است و فرش به راحتی کامل خشک میشود.

چگونه فرش را در خانه بدون آسیب بشوییم؟

برای آسیب نرسیدن به فرش، ابتدا فرش را نظافت کنید تا آلودگی‌های آن از بین برود و سپس از ترکیب مواد شوینده مناسب و آب ولرم کمک بگیرید تا فرش را بدون آسیب بشویید.

بهترین راه شستن فرش ماشینی در منزل چیست؟

بهترین راه و مطمئن‌ترین راه شستن فرش در منزل استفاده از شامپو فرش مناسب به همراه آب ولرم و برس نرم است.

آیا همه لکه‌ها با شستشو پاک می‌شوند؟

اگر لکه‌ها تازه باشند، بله تمام لکه‌ها قابل پاک شدن است با روش های شستن فرش در خانه؛ اما اگر لکه‌ها قدیمی و سخت شده باشند خیر.

میزان آب مصرفی برای شستن یک فرش چقدر است؟

میزان مصرف آب بسته به ابعاد، جنس الیاف و شانه و تراکم فرش متغیر است؛ اما حدود 35 تا 60 لیتر آب مورد استفاده قرار میگیرد.